Moda sektörü dünyanın en popüler sektörlerinden biri hiç kuşkusuz… Fakat aynı zamanda moda sektörü, dünyaya en fazla zararı veren sektörler içinde ikinci sırada yer alıyor… Moda sektörünün bugün geldiğimiz noktada su kirliliğinde %20 gibi büyük bir oranda sorumluluğu var. Artan dünya nüfusu ile giderek artan satın alma ve tüketim çılgınlığı en büyük yansımasını moda sektöründe gösteriyor.
İnsanlardaki tüketim bilincinin artmasıyla dünyada en fazla su kullanan sektörlerden olan moda dünyası yavaş yavaş yönünü daha sürdürülebilir alışkanlıklara çeviriyor. Bu noktada sürdürülebilir moda, son yıllarda sıkça karşımıza çıkan bir tanım halini aldı. Yaşadığımız doğaya ve hayvanlara saygı duymanın önemini daha iyi kavradığımız bu yıllarda, sürdürülebilir moda hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak ve sürdürülebilirliği hayatımıza uygulamak için geçerli sebeplerimiz var. Gelin, sürdürülebilir moda nedir ve onu hayatımıza neden uygulamalıyız bir göz atalım.
Sürdürülebilir Moda Nedir?
Sürdürülebilir moda, üretim aşamasında çevre dostu materyaller kullanılan, doğa dostu bir üretim anlayışını benimsemiş bir moda anlayışıdır. Hızlı moda anlayışına karşılık gelişir. Polyester gibi doğaya ve insan bedenine zararlı materyaller yerine pamuk, ipek, keten gibi doğal materyallerden yararlanılır. Pek çok farklı kavramla beraber düşünülebilen sürdürülebilirliği dünyanın en büyük sektörlerinden biri olan tekstil sektörüyle birlikte uygulamaya geçmek doğaya verdiğimiz tahribatı azaltmak açısından oldukça önemli.
Bu anlayış yalnızca üretim aşamasında yer almaz; çalışanlar arasında eşitlik, toplumsal ve finansal alanlarda da pek çok yükümlülük getirir. Sürdürülebilirliği eşit ve adil bir üretim etiğiyle birlikte değerlendiren firmalar sürdürülebilir moda anlayışına sahiptir denilebilir.
Sürdürülebilir Moda Anlayışı
Hızlı moda zihniyetinin aksine ortaya çıkan sürdürülebilir moda, sıklıkla kâr odaklı perakendeciliğin son bulması gerektiğini öne sürer. Yani, uzun ömürlü olmayan ürünlerin üretim sürecinde yaşanan tüketim israfının önüne geçmenin, kaliteli ve uzun soluklu üretimlerden geçeceğini savunur. Böylelikle doğaya ve insanlara daha az zarar veren, uzun soluklu etik ürünler ortaya çıkarmak amaçlanır.
Sürdürülebilir Moda Markaları Ne Yapar?
Markaları sürdürülebilir yapan bazı kriterler bulunuyor. Bunlar arasında kumaş kullanımı başta geliyor. Ancak buna ek olarak sürdürülebilir moda markalarının yaptıklarını şöyle sıralayabiliriz:
- Organik yollarla doğa dengesine katılacak kumaş kullanımını tercih ederler.
- Zehirli boyadan kaçınarak doğal boyaları kullanırlar.
- Plastik gibi doğada çözülmesi çok zor maddelerin kullanımını ortadan kaldırır ya da kullanımı en aza indirmeyi amaçlarlar.
- Sürekli değişen moda anlayışından uzaklaşırlar. Temel parçalardan oluşan koleksiyonlar hazırlayarak uzun soluklu moda akımlarına öncülük ederler.
- Çalışanlar için uygun çalışma ve maaş koşulları oluşturmayı hedeflerler.
- Geri dönüştürülmüş malzemeleri kullanarak yeniden üretim aşamasına dahil ederler.
- Sektörel birçok konuda etik anlayışı göz önünde bulundurarak alanında örnek oluştururlar.
Sürdürülebilir Moda İçin Neler Yapabilirsiniz?
Sürdürülebilir moda anlayışında üretim kadar tüketim alanında da sorumluluk sahibi olmak gerekiyor. Tüketiciler olarak tekstil sektöründe sürdürülebilirliğe katkıda bulunabilirsiniz. Hem kendi sağlığınız hem de gezegenimizin geleceği için moda anlayışınızda yapacağınız birkaç ufak değişiklik uzun vadede oldukça fark yaratacak.
Eldekileri değerlendirin
Halihazırda gardırobunuzda bulunan parçaları koruyarak işe başlayabilirsiniz. Çok satın alan biriyseniz dolabınızda henüz etiketi üzerinde duran, varlığını unuttuğunuz kıyafetleriniz vardır… Ya da bir iki kez giyilip bir köşede sırasını bekleyen parçalar… Yeni kıyafetler satın almadan önce gerçekten ihtiyaç durumunuzu gözden geçirerek elinizdeki parçalara ikinci bir şans verebilirsiniz. Farklı parçalarla yeni kombinler yaparak giysilerinizi yeniden değerlendirebilirsiniz.
Fast-fashion anlayışınızı kırın
Dilimizde “hızlı moda” olarak da kullanılan fast-fashion anlayışı, her sezon değişen trend giyim anlayışlarına işaret ediyor. Günün modasını yakalamaya çalışırken sürekli yeni ve çok az giyeceğiniz trend parçalar satın alırsınız. Ancak bu, bütçeniz başta olmak üzere pek çok alanda size de zarar verir. Kıyafet yığınları içerisinde zihniniz de dağılır ve dolabınızı elden geçirmek giderek zorlaşan bir iş hâline gelir. Fast-fashion anlayışını kırmak için kalıcı, uzun ömürlü temel parçalar satın alabilirsiniz.
İkinci el kıyafetlere şans verin
Vintage modası uzun süredir gündemimizde. İkinci el kıyafetlere yeniden şans vererek hem bütçenizi hem gezegeni koruyabilirsiniz. Kendi kıyafetlerinizi de satabilir ya da ihtiyaç durumundaki kişiler için bağışlayabilirsiniz. Dilerseniz internet üzerinden, dilerseniz yakın dostlarınız arasında takaslar da yapabilirsiniz. Dönüşüme bulunduğunuz katkı duygusal olarak da daha iyi hissetmenizi sağlayabilir.
Sürdürülebilir ürün ve markaları tercih edin
Sürdürülebilir duyarlılığa sahip birçok marka artık büyük oranda sürdürülebilir ürünlere geçiyor. Tamamen sürdürülebilir moda anlayışını benimseyen markalardan alışveriş yapabileceğiniz gibi çevre dostu ürünlerden de başlayabilirsiniz. Etiketleri dikkatle okuyarak ürünlerin hangi malzemelerden ve ne koşullarda üretildiğine dair fikir sahibi olabilirsiniz. İnternette markalarla ilgili yapacağınız araştırmalar da firmalar ve üretim koşulları hakkında bilgi edinmenize yardımcı olabilir.
Sürdürülebilir Moda Markaları Neler?
Sürdürülebilir ürünler kullanan birçok moda markası bulunuyor. Bunlar arasında dünyaca ünlü firmaları bulabileceğiniz gibi daha butik moda markalarını da keşfedebilirsiniz. Sayıları giderek artan bu markalar arasında en çok öne çıkanlar şöyle:
Mother of Pearl
Bilinçli tasarımın öne çıkan örneklerinden Mother of Pearl, tekstil anlayışında etik değerleri göz önünde bulunduruyor.
Stella McCartney
Şık bir tasarım anlayışını sürdürülebilir etikle birleştiren marka, tasarımlarında hayvanlardan elde edilen ürünler kullanmıyor.
Reformation
Kullanılmış giysileri yeniden değerlendirerek modaya yeniden kazandıran Reformation, özgün tasarımlarıyla öne çıkan markalar arasında.
Kapbula
Kapbula, İstanbul menşeili bir organik bebek giyim markası. Bebek giyiminde organik ürünlerin öneminden yola çıkan markanın sürdürülebilir alışkanlıklarıyla genç nesillerin geleceğine yatırım yapabilirsiniz.
Sat.su.ma
Özge Horasan’ın kurduğu marka, doğal boyama yöntemlerini geri dönüştürebilir malzemelerle bir araya getiriyor. Yerel üreticilerle işbirliği kurarak sürdürülebilirliği ilke edinen markanın sürdürülebilir moda akımında kayda değer bir yeri mevcut.
