Sürekli bir koşturmacanın içindeyiz. Bir yerlere yetişmeye çalışıyor, hep hareket halinde günleri kovalıyoruz. Peki hareketsizliğin bir sanat olabileceğini söylesek? Uzakdoğu’dan yükselen düşünce akımlarından biri olan Wu Wei, günümüzün hırslı ve hareketli dünyasında yeniden keşfediliyor. Çince bir kelimeden ortaya çıkan bu kavram, kadim Taoizm felsefesinde yer alıyor. En az çabayla doğada uyum içinde olmanın önemini ortaya koyan Wu Wei felsefesi nedir, gelin birlikte keşfedelim.

Wu Wei Nedir?

Wu Wei, Çince “eylemsizlik” anlamına gelir. Wu Wei kavramı ise “eylemsiz eylem”, “çabasız hareket etmek” gibi anlamlara sahiptir. MÖ 4. ve 3. yüzyıllarda karşımıza çıkan bu kavram, Taoizm felsefesinin önde gelen düşüncelerinden birini oluşturur. “Yol” anlamına gelen ve pek çok doğu öğretisinin temelini oluşturan Taoizm, doğayla ve evrenle uyum içinde yaşamaya çağrıda bulunur. Özünde “iyilik” kavramını barındıran bu inanış; yer, gök, yol ve insanı kutsal sayar. Taoizm’in öne çıkan kavramlarından biri olan Wu Wei de temel olarak doğayla uyum içinde olmayı ve koşulları zorlamamayı öğütler.

Wu Wei’yi tam bir pasiflik ya da tembellik hali olarak düşünmemek gerekir. Bu kavram çoğunlukla non-action yani eylemsizlik durumu olarak tanımlanabilir. Ancak burada, eylemsizliği de bir eylem olarak kabulleniş vardır. Yüzlerce yıl önce Taoizm’e kaynak olan Tao Te Ching’i yazan Lao Tzu, bu kitabında yaşamanın en iyi biçimini doğayla uyum içinde olmaya ve doğal akışa ayak uydurmaya bağlar. Aşina olduğumuz bir tabirle “akıntıya kürek çekmemek” bu kavramın temelini oluşturur.

Wu Wei Felsefesi

Wu Wei, daha sade bir yaşamı önerirken bir şeyleri olması için zorlamanın ya da sabırsızlıkta bulunmanın anlamsızlığını hatırlatır. Akıntıya kürek çekmeyip akışa uyum sağlamak, olanın ardındaki sebebi bulmak ve akışa güvenmek onun temel prensibidir. Çünkü doğada uyum ve sabır söz konusudur.

Doğa beklemeyi ve her koşula uyum sağlamayı çok iyi bilir, biz insanların bu durumdan alması gereken dersler vardır. Gerçekleşmesini istediğiniz şeylerde ne kadar ısrarcı olduğunuzu düşünün. Wu Wei prensibinde en iyi ve en mükemmel olana duyduğunuz sabırsızlık ve hırs gibi olumsuz duygulardan arınmanız telkin edilir. Doğanın dengesine güvenerek olacak olana karşı akışta kalmak bu düşünceyi anlamanıza yardımcı olabilir. Wu Wei işte tam da ısrarlı çabalarınız karşısında şunu öğütlüyor:

“Hiçbir şey yapmasan da her şey tamamlanır.”

Kaostan Uzak, Huzura Yakın

Wu Wei’yi anladıkça zihninizi kaostan ve endişeden uzaklaştırarak sadeliğe, an’ı yaşamaya yönlendirirsiniz. Bu da genel olarak sizi daha huzurlu bir zihne götürür. An’ı yaşamanın insanı kaygıdan uzak tuttuğu düşüncesi Batı’da yeni yeni uygulansa da Doğu düşünürleri bu işi yüzyıllar önce çözmüştü.

Peki eylemsizlik ya da hiçbir şey yapmamak sizi edilgen biri haline mi dönüştürür? Aslında hayır. Wu Wei’yi bir çeşit tembelliğe indirgemek yanlış olur. Doğrusu; doğanın matematiğine güvenmek. Olacak olanlara müdahale etmeden zamanla olmasına izin vermek.

Su, edilgen bir öğe değildir ancak ısrarcıdır. Şu sözü duymuş olabilirsiniz: “Taşı delen suyun gücü değil, damlaların sürekliliğidir.” Suyun gücü tam olarak burada yatıyor. O yeteri kadar kuvvetle damladığında kayaları aşındıran, delen bir güce sahiptir. Aynı zamanda su, yolunu bir şekilde bulur. Karşısına çıkan engelleri etrafından dolaşarak da olsa aşmayı bilir, amaca odaklıdır.

Anda Kalmanın Gücü

Anda kalmayı, zihnini endişelerden uzak tutabilmeyi başaran kişi Wu Wei öğretisini idrak etmiş demektir. Tıpkı, bir bahçeye ektiğiniz tohumların meyve vermesi için beklemeniz gerektiği gibi, hayatta da beklentilerinizin gerçekleşmesi için doğanın akışına güvenmeli ve sabırla beklemelisiniz. Beklediğiniz gelecek yerine sahip olduğunuz an’ı yaşamaya başladığınızda yavaşlar ve aslında ne kadar güçlü olduğunuzu fark edersiniz.

Tabii ki tek başına Wu Wei sizi bilge biri haline dönüştürmez, ancak daha anlamlı bir yaşam için size ihtiyacınız olan bilgeliği verebilir. Böylece yaşamda ihtiyaç duyduğunuz sakinliğe ve dengeye ulaşmanız kolaylaşır. Şu eski deyişten yola çıkarak aradığınız ilhama sahip olabilirsiniz:

“Hiçbir şey yapmadan sessizce otur. Nasılsa bahar gelir ve otlar kendiliğinden büyür.”

Wu Wei Prensibini Hayatınıza Nasıl Uygularsınız?

Bu düşünceyi hayatınıza uygulamanın çeşitli yolları var. Bu yöntemleri günlük hayatınızın bir parçası haline getirerek yaşamınızdaki gereksiz çabalardan uzaklaşmanız ve huzuru kucaklamanız kolaylaşır.

• Acele kararlar vermeden önce durup bekleyin. Sakinlik size daha iyi kararlar vermeniz konusunda yardımcı olur.
• Hırs ve mükemmeliyetçilikten uzaklaşın. Günümüzün dünyası size rekabeti, hırslı ve mükemmel olmayı öğütlese de kendi potansiyeliniz orada bir yerde. Yavaşlayın ve kendinizi görmenizi kolaylaştırın. İçinizdeki gücü yavaşladığınız noktada daha iyi görebilirsiniz.
• Durmanız gereken noktaları bilin. Bu, her işinizde ve günlük ilişkilerinizde size iyi bir rehber olacak. Fazla ileri gitmemek, durmanız gereken noktalarda yavaşlamak yaşamın size yeni ve daha doğru yollar açmasına kapı aralayacak.
• Meditasyonla zihninizi keşfedin. Meditasyonu hayatınızın bir parçası haline getirerek yavaşlama konusunda önemli bir adım atabilirsiniz. Düzenli meditasyon ayrıca kendinizi keşfetmenizi, içsel huzurunuzu bulmanızı ve olanın ardındaki sebepleri görmenizi kolaylaştıracaktır.