Günlük yaşamımızda, karşılaştığımız sorunlardan ve yoğun stres duygusundan uzaklaşmanın çeşitli yollarını arıyoruz. Bunlar arasında sıklıkla karşımıza çıkan, kadim ve etkili bir yöntem var: meditasyon. Artık herkesin bir şekilde duyduğu ama derinlemesine bilmediği arınma tekniği olan meditasyon, modern dünyanın üzerimizde bıraktığı yorgunluğu azaltma konusunda oldukça yardımcı olabilir. Doğu medeniyetlerinden yükselen bu kadim bilgeliğe yeni başlayanlardan ya da bir ucundan başlamak isteyenlerdenseniz sizin için derlediğimiz meditasyon rehberini inceleyebilirsiniz.

Doğu Bilgeliği: Meditasyon Nedir?

Meditasyon, Latince “derin düşünce” anlamındaki “meditatio” kelimesinden türemiştir. Kelime anlamından da anlaşılacağı üzere, bir şey üzerine derin düşünce eylemi anlamına gelir. Ancak bunu yaparken belli başlı ritüeller ile nefes egzersizlerini uygulamak ve “düşünmemek üzerine düşünmek” esas alınır. Meditasyon uygulamasında nefes ve farkındalık odaklı olmak önemlidir.

Meditasyonun dini bir ritüel olduğuyla ilgili yaygın bir yanlış kanı var. Oysa meditasyon herhangi bir dinden bağımsız olarak her bireyin rahatlıkla deneyimleyebileceği zihinsel bir eylemdir.

Doğu’dan yükselen meditasyon yüzyıllardır uygulanmasına rağmen Batı dünyası tarafından 20. yüzyılda keşfedilir. Günümüze yaklaştıkça popüler medya araçlarının da etkisiyle herkese ulaşılabilir hale gelir. Stresle baş etme yöntemlerinden biri olarak birçok uzman tarafından da öneriliyor.

Meditasyonun Faydaları Nelerdir?

Meditasyon üzerine her geçen gün artan çalışmalar, bu kadim uygulamanın beden ve zihin sağlığı üzerinde birçok faydası olduğunu ortaya koyuyor. Düzenli uygulanan meditasyon pratikleri sayesinde;

• Stres, anksiyete ve negatif duygularla mücadele edebilirsiniz.
• Fiziksel acılarınızı azaltabilir, kronik rahatsızlıklarınızı hafifletebilirsiniz.
• Sosyal ilişkilerinizi geliştirebilir, önce kendinizle sonra diğer insanlarla bağlarınızı kuvvetlendirebilirsiniz.
• Dış dünyayı daha iyi gözlemleyebilir, empati duygusunu geliştirebilir ve doğaya daha fazla saygılı bir insan haline gelebilirsiniz.
• Beyin aktivitelerinizi artırabilir, odaklanmanızı güçlendirebilir ve uyku sorunlarınızı azaltabilirsiniz.

Meditasyon uygulamalarının beden ve zihniniz üzerindeki etkilerini daha detaylı öğrenmek için 8 Adımda Meditasyonun Faydaları yazımızı inceleyebilirsiniz.

Meditasyon Nasıl Yapılır?

Meditasyon yapmanın en önemli noktası farkındalık bilincinde olmaktır. Farkındalığa sahip olduğunuzda odaklanmış bir zihinle meditasyondan iyi bir verim almanız kolaylaşır. Yaşamınızı, nefesinizi, dış dünyayı farkındalıkla izlediğiniz her an meditasyonla dolu bir deneyim olabilir. Bu uygulama için herhangi bir yere, zamana ya da bir malzemeye ihtiyacınız yok. Ancak yeni başlayanlar için meditasyon alışkanlığı edinmeyi kolaylaştıracak birtakım hazırlıklar önemli olabilir. İyi bir meditasyon deneyimi yaşamak ve bunu alışkanlık haline getirmek için başlamadan önce şunlara dikkat edebilirsiniz:

• Bir mum, tütsü ve meditasyon müziği gibi kaynaklardan destek alabilirsiniz. Dilerseniz meditasyonu tamamen sessiz bir ortamda da gerçekleştirebilir, farkındalığınızı daha iyi deneyimleyebilirsiniz.
• Nefesinize odaklanmanın kolaylaşması açısından rahat giysiler giyebilir, rahat bir zeminde uygun bir pozisyonda oturmayı deneyebilirsiniz. Dilerseniz yatağınıza uzanarak da meditasyonu yapabilirsiniz.
• Meditasyondan önce çok tok olmamaya özen gösterebilirsiniz. Tok bir karınla meditasyon enerji kaynağınızı bölebilir. Meditasyon öncesinde rahatlatıcı bitki çaylarından destek alabilirsiniz.
• Meditasyon için süreyi kendiniz belirleyebilirsiniz. Ancak ideal sürecin 20-30 dakika aralığında olduğunu belirtelim. Meditasyona alışana kadar 5 ya da 10 dakikalık aralıklarla yapabilirsiniz.

Meditasyon uygulamaları meditasyon çeşidine göre değişir. Genel olarak meditasyon için belirli sıralamaları izleyebilirsiniz.

1. Ortamınızı Hazırlayın

Evinizde ya da rahat hissedeceğiniz bir ortamda pratiği uygulayabilirsiniz. Önemli olan rahatsız edilmeyeceğiniz, sessiz ve size pozitif hissettiren bir ortamda olmak. Meditasyon pratiklerine alışana kadar uykunuzun gelmemesi için yatış pozisyonunda uygulama yapmaktan sakınabilirsiniz.

2. Nefesinize Odaklanın

Meditasyon uygulaması için en önemli nokta nefestir. Nefes alıp verişinize odaklanarak başlayabilirsiniz. Dilerseniz doğru nefes alma tekniklerinden destek alabilir, doğru nefesin zihniniz için önemini keşfedebilirsiniz. Zihninizdeki düşünceleri uzaklaştırana kadar nefes alıp verişlerinizi sayabilir, her 10 tekrarda 1’den yeniden saymaya başlayabilirsiniz. Düşüncelere dalıp gittiğinizi fark ettiğiniz her an dikkatinizi nefesinize odaklayabilirsiniz.

3. Etrafın Farkında Olun

Meditasyon pratiklerinde farkındalık önemli bir başka husustur. İçinde bulunduğunuz ana, ortama, beden ve zihin uyumunuza dikkat çekerek deneyiminizin farkında olabilirsiniz. Zihnin uyandırmak için önemli bir nokta olan bu farkındalık çalışmaları siz meditasyonlara devam ettikçe daha fazla gelişecek. Bu yüzden başlarda ortaya çıkacak dalgınlıkların size engel olmasına izin vermeyin.

4. Meditasyon Yönteminizi Uygulayın

Birçok farklı meditasyon tekniği var. Kimisi en yaygın olanı, kimisi ise zamanla kendinize en uygununu keşfedebileceğiniz yöntemler… Bunlar arasında seçtiğiniz yöntemi uygulama biçimleri değişebilir. Kimi yöntemler zihni tamamen serbest bırakıp olan biteni gözlemlemeyi içerirken kimileri tekrarlayan mantralar ya da odaklandığınız nesnelere göre değişebiliyor. Size en iyi gelen yöntemi uygulayarak zihninizi rahatlatabilirsiniz.

Meditasyon Çeşitleri Nelerdir?

 

Meditasyon zihni uyandırmanın ve farkındalık kazanmanın en etkili kadim yollarından biri. Bu kadim uygulamanın onlarca farklı çeşidi bulunuyor. Size en iyi gelecek meditasyon yöntemini bulana kadar bu çeşitleri deneyebilir, en yaygın şekilde uygulananlardan meditasyon pratiklerinize başlayabilirsiniz. Yaygın olarak bilinen meditasyon çeşitlerini şöyle sıralayabiliriz:

1. Farkındalık Meditasyonu

Meditasyon pratiği özünde farkındalığı içerse de farkındalık meditasyonu tamamıyla bu kelimeye odaklanır. Farkındalık meditasyonunda nefes egzersizleri ve doğru nefes alıp verme öne çıkar. Bu uygulamada bir şey düşünmeden, mantra tekrarlamadan sadece nefesinize odaklanıp içinize dönebilir, düşüncelerinizi serbest bırakabilirsiniz. Vipassana ve Zazen meditasyonları farkındalık meditasyonlarında öne çıkan yaygın uygulamalardır.

2. Mantra Meditasyonu

Mantralar Sanskritçe kökenli sözcük ve cümleler olabileceği gibi dilediğiniz dilde bir kelime ve söz öbeğini de içerebilir. Burada önemli olan tekrarlanacak olan mantranın size iyi hissettirmesi ve zihninizdeki uyanışa katkı sağlamasıdır. Sözcüklerinden gücünden yararlanabileceğiniz bu meditasyon yönteminde mantrayı içinizden ya da dışınızdan tekrarlayarak meditasyonu uygulayabilirsiniz.

3. Transandantal Meditasyon

Genellikle bir rehber eşliğinde uygulanan transandantal meditasyonun günde iki kez uygulanması önerilir. Onu diğer meditasyonlardan ayıran mantralar eşliğinde gerçekleşmesidir. Zihnin düşüncelerden bağımsız, arı bir hale dönüşmesi amaçlanır. Kontrolü elden bırakarak zihni serbest bırakmak hedeflendiği için Deepak Chopra gibi spiritüeller tarafından “gerçek meditasyon” olarak adlandırılmıştır.

4. Uyku Meditasyonu

Uyku sorunlarıyla ve stres kaynaklı uykusuzlukla mücadele etmeyi amaçlayan uyku meditasyonu, uykuya dalmayı kolaylaştırarak zihni yatıştırır. Görselleştirme ve nefes gibi farklı tekniklerin kullanıldığı bu meditasyon, genellikle yönlendirmeyi gerçekleştiren bir rehber eşliğinde uygulanabilir. Uyku odaklı meditasyonlar için sesli rehberlerden de yararlanabilirsiniz.