İlişkilerimizi sağlıklı yürütebilmenin en önemli koşulu birbirimizi anlamaktan geçer. Karşımızdaki insanı, hislerini ve düşüncelerini anlayamadığımız, ya da o kişiyle bir bağ kuramadığımız noktada ilişkimiz zarara uğrar. Empati duygusunun insan ilişkilerinde öne çıktığı bu kilit noktada üzerimize neler düşüyor? Karşımızdaki kişinin bakış açısını anlama, hissettikleriyle bağlantı kurma ve duygusal deneyimlerini paylaşma yeteneğini içeren empati duygusunu geliştirmek düşündüğünüz kadar zor olmayabilir. İnsan ilişkilerinde önemli bir role sahip empati duygusu nasıl gelişir? Empati yeteneğini geliştirmenin yollarını sizin için derledik.
Sağlıklı iletişim, empatik anlayışın varlığına dayanır. Bir kişi empati gösterdiğinde, karşısındaki kişinin duygusal durumunu anlamak için emek harcar ve duygu paylaşımıyla birlikte bir bağ kurar. Empati duygusunu geliştirmek için deneyebileceğiniz bazı yollar:
Dinleme Becerilerinizi Geliştirin
Empati, etkili dinleme yeteneğiyle başlar. Karşınızdaki kişinin söylediklerine dikkatlice odaklanın, duyduklarını anlamaya çalışın. Konuşan kişinin duygusal durumunu kavramak ve ilginizi göstermek için sorular sorun.
Başkalarının Gözünden Bakın
Empati, olayları sadece kendi perspektifinizden değil, başkalarının gözünden de görebilme becerisidir. Bir durumu veya konuyu değerlendirirken karşınızdaki kişinin hikâyesini göz önünde bulundurun, onun yerinde olsanız neler hissedebilirdiniz anlamaya çalışın.
Açık Olun
Duygularınızı ve düşüncelerinizi açıkça ifade etmeniz başkalarının da size aynı şekilde yaklaşmasına yardımcı olur. İletişim kurarken açık olmak, karşınızdakine güven verir. Açıklıkla nazik bir yaklaşım insanlarla olan ilişkilerinizin de yakınlaşmasını sağlar.
Farklılıklara Saygı Gösterin
Genellikle insanların bizim gibi düşünmesini isteme eğilimine sahibiz. Ancak herkes farklı bir geçmişten, kültürden ve deneyimden geliyor. Empatinin önemli bir yönü de herkesin sahip olduğu bu farklılıklara saygı göstermeyi içermesi. Başkalarının düşüncelerine ve duygularına değer verin, farklı bakış açılarını size ne kadar uzak görünse de anlamaya çalışın. Bu, empati yeteneğinizi geliştirme konusunda önemli adımlar atmanızı sağlar.
Daha Fazla İnsanla Zaman Geçirin
2015 yılında İsviçre’de yapılan bir araştırma gösteriyor ki yeni insanlar tanımak ve onlarla zaman geçirmek insan ilişkilerinde önemli gelişmelere sebep olabiliyor. Tanımadığınız insanlarla zaman geçirmek ve onları tanımaya, anlamaya çalışmak duygusal gelişimi destekliyor. Daha fazla insanla zaman geçirerek insan doğasını ve herkesin sahip olduğu farklılıkları pozitif bir yaklaşımla karşılayabilirsiniz. Böylece hem empati duygunuz hem insan ilişkileriniz gelişebilir.
Empatik Bir Dil Kullanın
Empati gösterirken kullanılan dil önemlidir. İletişim sırasında empatik bir dil kullanmak, karşınızdaki kişiye duygusal olarak bağlı olduğunuzu gösterir. “Seninle aynı duyguları paylaşıyorum” ya da “seni anlıyorum,” gibi ifadeler söyleyerek empati dilinizi kullanabilirsiniz. Duyguları anlama ve ifade etme konusunda açık ve nazik bir dil kullanmak karşınızdaki kişiyle olan ilişkinizi kuvvetlendirebilir.
İnsanlara Yardım Edin
Başkalarına yardım etmek, empati duygusunu geliştirmenin etkili bir yolu. İhtiyaç duyan insanlara destek olmak, onların duygularını anlamanıza ve sizden farklı hayatları keşfetmenize yardımcı olabilir. Gönüllü faaliyetlerde bulunarak ihtiyaç sahibi insanlara destek olabilir, hem empati yönünüzü geliştirirken hem de kendi yaşamınızdaki duygusal boşlukları iyileştirebilirsiniz. Kendi dünyamıza odaklı yaşamaya meyilliyiz, başkalarının yaşadıkları zorlukları görmek ve onlara destek olabilmek yaşamınızın iyi yönlerini keşfedebilmenizi sağlayabilir.
Önyargılarınızı Fark Edin ve Kontrol Edin
Empati geliştirmek için önemli adımlardan biri, kendi önyargılarınızı tanımak ve onları kontrol altına alabilmektir. Başkalarına karşı önyargısız bir tutum sergileyerek daha açık fikirli olabilir, empati duygusunu geliştirmeye daha fazla yaklaşabilirsiniz.
Empati Egzersizleri Yapın
Günlük yaşamınızda küçük empati egzersizleri yaparak bu duygunuzu geliştirmeye çalışabilirsiniz. Etrafınızdaki insanların duygusal durumlarına daha fazla dikkat edin. Çevrenizdeki kişilerin hayatıyla daha fazla ilgilenebilir, bir yakınınızın gününün nasıl geçirdiğini sorabilirsiniz. Yardıma ihtiyacı olup olmadığını kontrol edebilir, onu negatif etkileyen durumlar karşısında ona yeni bakış açıları verecek önerilerde bulunabilirsiniz. Empati duygunuzu geliştirmeye çalışıyorsanız bu pratikleri farkındalıkla yapmaya başlayabilirsiniz. Bir süre sonra bu egzersizlerin doğal olarak ortaya çıkan durumlara dönüştüğünü fark edeceksiniz.